Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kielcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2023 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach VIII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Agnieszka Kierkowska

Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Szymkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2023 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko M. M. (1)

o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń (art. 222 §2 kc)

I.  nakazuje M. M. (1) usunięcie pasieki, usytuowanej na działce numer (...), położonej w miejscowości M., obręb 6, gmina M., dla której
w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...);

II.  nakazuje M. M. (1), by zaniechał w przyszłości naruszania prawa własności przysługującego T. K. do nieruchomości, obejmującej działki nr (...), położonej w miejscowości M., obręb 6, gmina M., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...), polegającego na utrzymywaniu pasieki na działce numer (...), położonej w miejscowości M., obręb 6, gmina M., dla której
w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...);

III.  zasądza od M. M. (1) na rzecz T. K. kwotę 1117 zł (tysiąc sto siedemnaście złotych) kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje ściągnąć od M. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kielcach 1414,95 zł (tysiąc czterysta czternaście złotych
i dziewięćdziesiąt pięć groszy) kosztów sądowych.

SSR Agnieszka Kierkowska

Sygn. akt: VIII C 125/22

UZASADNIENIE

W pozwie z 27.01.2022 r. powód T. K. zawarł żądanie nakazania pozwanemu M. M. (1) przywrócenia stanu zgodnego z prawem poprzez usunięcie pasieki z działki nr (...), położonej w M., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...) oraz nakazania pozwanemu zaniechania naruszania w przyszłości prawa własności nieruchomości powoda, położonej w M., oznaczonej numerami ewidencyjnymi (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...), które to naruszenie polega na utrzymywaniu pasieki na działce pozwanego nr (...), położonej w M., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...), bezpośrednio sąsiadującej z działką powoda. Na uzasadnienie żądania T. K. wskazał, że pozwany ma posadowioną na swojej nieruchomości pasiekę, która liczy 25-30 uli i która jest niezmiernie uciążliwa.
W okresie wiosenno – letnim, w czasie aktywności pszczół powód napotyka znaczne ograniczenia w korzystaniu ze swojej nieruchomości. Przelatujące pszczoły przeszkadzają w wykonywaniu prac ogrodniczych, przebywaniu na świeżym powietrzu ze znajomymi – z obawy przed użądleniem. Na działce powoda od listopada 2020 r. rozpoczęła się budowa domu. Prowadzenie pasieki przez pozwanego zakłóca korzystanie z nieruchomości powoda ponad przeciętną miarę, gdyż w obawie przed użądleniem powód chowa się przed pszczołami, przyjeżdża na działkę o określonych porach, gdy są mniej ruchliwe, ogranicza spotkania towarzyskie na działce.

W odpowiedzi na pozew z 16.03.2022 r. (k.37-39) pozwany M. M. (1) wniósł o oddalenie powództwa, zarzucając brak legitymacji biernej. Wskazał, że właścicielem pasieki jest jego ojciec Z. M. (1) na podstawie umowy użyczenia. Pasieka jest prowadzona prawidłowo, wylotki uli są skierowane
w przeciwnym kierunku w stosunku do położenia działki powoda, kupowane są matki pszczele o niskiej agresywności, a rosnący na jego działce żywopłot stanowi naturalną barierę dla pszczół. Pasieka znajduje się w odległości około 3 m od działki powoda, pszczoły przelatują nad działką powoda na znacznej wysokości, do czego zmusza je bariera ochronna. Działka pozwanego ma przeznaczenie na cele rolnicze, a pasieka jest na niej prowadzona od około 40 lat. Powód decydując się na rozpoczęcie budowy domu mieszkalnego w takim sąsiedztwie, zdawał sobie z tego sprawę, a gdyby jego obawy przez pszczołami były rzeczywiste, nie decydowałby się na taką inwestycję. Pozwany ma prawo do użytkowania swojej działki zgodnie z jej przeznaczeniem – na cele rolnicze, a żądanie pozwu oznacza ingerencję w jego prawo własności.

W sprawie pozostaje niesporne, że:

T. K. jest właścicielem nieruchomości, położonej w M. – D. obejmującej działki o numerach ewidencyjnych (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach urządzona jest księga wieczysta (...) od ponad 10 lat. Działkę tą dostał od swoich rodziców, wtedy był na niej sad. W 2018 r. sad został usunięty, a od 2019 r. T. K. prowadził na nieruchomości budowę domu jednorodzinnego. Obecnie budynek jest ukończony, częściowo nie wykończony wewnątrz. Obok działki T. K. znajduje się działka nr (...), należąca obecnie do M. M. (1), objęta księgą wieczystą (...). M. M. (1) jest właścicielem tej działki od 2013 r., dostał ją od ojca – Z. M. (1). Na tej działce przy drodze publicznej w linii zabudowy znajduje się budynek murowany, wykorzystywany w celach gospodarczych, a za nim pasieka. Pasieka na tej działce prowadzona była od wielu lat, początkowo przez rodziców Z. W. i M. M. (2). Rodzina M. jest spokrewniona z T. K..

Po drugiej stronie działki (...) znajduje się nieruchomość zabudowana domem jednorodzinnym, należąca do M. M. (4). Inne nieruchomości
w sąsiedztwie także mają charakter budowlany, znajdują się na nich domy mieszkalne.

W 2008 r. toczyło się w Sądzie Rejonowym w Kielcach za sygn. I C 248/08 postępowanie z powództwa M. M. (4) i T. K. przeciwko M. M. (2) i W. M. o przywrócenie stanu zgodnego
z prawem poprzez usunięcie pasieki z działki (...), położonej w M. – D.. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z 23.10.2010 r., zmienionym częściowo wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z 30.03.2011 r., nakazano pozwanym M. M. (2) i W. M. usunięcie pasieki. Ule zostały usunięte, ale po kilku tygodniach na tej samej działce zostały postawione ule Z. M. (1). (akta I C 248/08, VII Co 227/12)

Sąd ustalił:

Od jesieni 2011 r. pasiekę na działce (...) prowadzi Z. M. (1). Od 2013 r. właścicielem działki (...) jest jego syn M. M. (1), który oddał nieruchomość Z. M. (1) w użyczenie, wyrażając zgodę na prowadzenie na nieruchomości hodowli pszczół, liczącej maksymalnie 30 uli, przez biorącego w użyczenie Z. M. (1) oraz M. i W. M.. (dowód: informacja Powiatowego Lekarza Weterynarii w K. z 11.10.2012 r. k.27 akt VII Co 227/12, umowa użyczenia k.42)

Ule ustawione są w czworoboku, łącznie jest ich 18. Od pozostałego terenu odgradza je siatka plastikowa. Za ulami jest ogródek warzywny, a dalej drzewa. Teren za ulami opada, płynie tam strumyk, zasłonięty przepustami, następnie za strumykiem teren wznosi się i tam rosną drzewa. Wloty uli skierowane są w głąb działki, w stronę strumyka.

Na wysokości pierwszego rzędu uli szerokość działki mierzona od ogrodzenia T. K. do ogrodzenia M. M. (4) to 12,5 m. Ogrodzenie od strony T. K. wykonane jest z przęseł drewnianych, porośniętych roślinami pnącymi. Na działce M. M. (1) wzdłuż ogrodzenia rosną drzewa iglaste. Na działce T. K. wzdłuż ogrodzenia rosną wysokie iglaki. Pierwszy rząd uli znajduje się na wysokości tarasu jego domu. Odległość do ogrodzenia od skrajnego ula w rzędzie, najbliższego w stosunku do ogrodzenia to od 3 do 4 m. Odległość od ściany domu T. K. do płotu to 2,30 m, a od krawędzi tarasu do płotu – 4,5 m. Przez ogrodzenie nie widać działki sąsiedniej ani uli, gdyż zasłaniają je rośliny. Na działce T. K. w pewnej odległości za domem w zagłębieniu terenu płynie strumyk, nad nim ustawiona jest ławeczka, urządzony jest w tym miejscu ogródek kwiatowy i skalniak. Dalsza część działki porośnięta jest trawą. (dowód: oględziny protokół k.206-207, zdjęcia k.215-220, 251 – płyta CD)

Pszczoły z pasieki (...) przelatują na działkę T. K., szczególnie w sezonie wiosenno letnim w ciągu dnia. Ich obecność jest mniej odczuwana wcześnie rano, późnym wieczorem. Szczególnie dużo przylatuje ich do strumyka. To powoduje, że T. K. stara się wykonywać prace na działce rano lub wieczorem, stosuje odzież z długim rękawem i długimi nogawkami. Jego goście muszą pamiętać, by odpowiednio ubrać się na spotkanie na jego działce, by uniknąć użądlenia. Muszą także zwracać uwagę na żywność i napoje pozostawione na tarasie lub w ogrodzie i odpowiednio je zabezpieczać przez pszczołami. Zdarzało się, że T. K., ktoś z jego domowników lub jego gości został użądlony na jego posesji albo że musiał chować się do domu z powodu natarczywego latania pszczół w pobliżu. Zdarzało się, że rój pszczół z pasieki (...) wyroił się na pobliskie drzewa, a nawet na sąsiednie nieruchomości np. do komina. Pszczoły pozostawiają ślady (wypróżniają się) na praniu pozostawionym na zewnątrz, samochodach, ścianach budynków. Takie ślady były na nieruchomości i rzeczach T. K.. W sąsiedztwie są też inne pasieki, ale usytuowane dalej od budynków mieszkalnych. Usytuowanie uli na wysokości tarasu T. K. powoduje, że pszczoły latają bardzo blisko jego tarasu i w okresie zimowym, gdy nie zasłaniają ich liście, są bardzo dobrze widoczne. (dowody: zeznania świadków M. M. k.102, A. W. k.103, J. K. k.103 verte-104, J. O. k.104 verte, Z. M. k.105, nagranie k.148, zeznania powoda k.56 verte, 121 verte)

Pasieka na działce (...) jest prowadzona prawidłowo, pasieczysko jest dobrze zabezpieczone. Jednak z uwagi na lokalizację pasieki i sposób urządzenia, zakłóca ona korzystanie z nieruchomości T. K..

W pszczelarstwie przyjmuje się, że odległość pasieczyska od uczęszczanej drogi publicznej, budynków mieszkalnych, inwentarskich, gospodarczych, podwórza, ogrodu sąsiada – powinna wynosić co najmniej 10 m. W wypadku ustawienia uli
w mniejszej odległości pasieka powinna być ogrodzona żywopłotem lub parkanem wysokim na 3 m, zmuszającym pszczoły do przelatywania nad głowami przechodniów i pojazdami. W prawie miejscowym spotykane są zakazy hodowli pszczół – jest tak w wielu miastach. Nawet tam, gdzie jest to dozwolone, odległości pasieki od budynków mieszkalnych nie są określone na mniej niż 10 m. Pasieki miejskie są często usytuowane na dachach budynków, co sprawia że pszczoły latają w korony drzew (np. akacji), wysoko nad głowami ludzi.

Aktywność pszczół zmienia się w ciągu roku, najmniejsza jest zimą. Późną wiosną i wczesnym latem, gdy w przyrodzie jest pod dostatkiem pyłków, nektaru, pszczoły są aktywne, ale raczej spokojne, zajęte pracą. Wczesną wiosną i późnym latem oraz jesienią – po okresie kwitnienia - pszczoły latają częściej i dalej
w poszukiwaniu pożywienia, wzmaga się ich agresywność. Na zachowanie pszczół wpływ ma też zachowanie ludzi w ich pobliżu, gdyż aby nie rozdrażniać pszczół i nie narażać się na użądlenie, należy zachowywać się spokojnie, ograniczyć gwałtowne ruchy, krzyki, a także używanie intensywnych zapachów (perfum, kosmetyków). (dowód: opinia biegłej M. M. k.111-114, 139, 163, 212).

Z. M. (1) do swojej pasieki kupuje matki pszczele bardzo łagodne. (dowód: informacja (...) Stowarzyszenia (...) k.127)

Na działce (...) jest zbyt dużo nasadzeń, co sprawia, że wylot pszczół z ula odbywa się w górę, nad korony drzew. Jest to utrudnienie dla pszczół, które błądzą, krążą nad pasieką, zamiast łagodnym lotem wznoszącym odlecieć po pożytki.
W pasiece jest zbyt dużo uli, rodzin pszczelich, w stosunku do powierzchni działki
(a zwłaszcza jej szerokości). Na posesji T. K. pszczoły dodatkowo wabi roślina miododajna oraz strumyk. Uciążliwość pasieki byłaby mniejsza, gdyby uli było maksymalnie 5, gdyby było więcej poideł, żeby pszczoły nie latały do strumyka sąsiada, gdyby T. K. zlikwidował rośliny atrakcyjne dla pszczół, miododajne. Obecności pszczół na posesji T. K. nie da się jednak zupełnie wyeliminować. (dowód: opinia biegłej M. M. k.111-114, 139, 212, zdjęcia z oględzin k.251)

Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy M., przyjętym uchwałą Rady Gminy M. nr (...) na terenie tej gminy na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej ule z pszczołami należy ustawić co najmniej 10 m od uczęszczanej drogi publicznej, sąsiedzkich budynków mieszkalnych, inwentarskich i gospodarczych, a także granicy nieruchomości sąsiedniej (§15 pkt.4). Nieruchomość, obejmująca działkę (...), zgodnie
z ewidencją gruntów i budynków położona jest w obszarze gruntów rolnych zabudowanych. Nie jest w jej wypadku konieczne uzyskanie zezwolenia na wyłączenie z produkcji rolnej, takie wyłączenie odbywa się przez rozpoczęcie użytkowania nieruchomości innego niż rolnicze. (dowody: wyciąg z regulaminu k.232-233, informacja Starostwa Powiatowego w K. k.270)

Powyższe ustalenia oparto na dowodach z oględzin nieruchomości stron, zdjęć, zeznań świadków M. M., A. W., J. K.,
J. O., Z. M., zeznań powoda oraz z dokumentów, nie kwestionowanych przez strony. Dowody te wzajemnie się potwierdzały. Sąd oparł się także na opinii biegłej M. M., która została sporządzona w sposób rzetelny, jasny i jest jednoznaczna. Biegła wszechstronnie odniosła się do uwag pozwanego, wyczerpująco odpowiedziała na jego zarzuty.

Sąd zważył:

Powództwo jest w pełni zasadne w świetle art. 144 k.c. w zw. z art. 222§2 k.c. Zgodnie z art. 144 k.c. właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Jeżeli właściciel nieruchomości narusza tę normę, tj. jego działania na własnej nieruchomości
w ramach wykonywania prawa własności zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, właścicielowi nieruchomości sąsiedniej przysługuje roszczenie negatoryjne o zaniechanie naruszeń i przywrócenie stanu zgodnego z prawem z art. 222 § 2 k.c. Legitymowanym czynnie do wystąpienia
z żądaniem udzielenia takiej ochrony jest zatem zawsze właściciel nieruchomości. Skoro powód T. K. jest właścicielem nieruchomości, na którą oddziałuje działalność prowadzona na nieruchomości sąsiedniej w postaci pasieki, to jego legitymacja czynna do wystąpienia z powództwem jest niewątpliwa. Żądanie powoda skierowane zostało przeciwko M. M. (1) jako właścicielowi nieruchomości, na której znajduje się pasieka. Pozwany na swoją obronę podnosił zarzut braku legitymacji biernej z uwagi na to, że to nie on prowadzi pasiekę
i korzysta faktycznie z nieruchomości. Jest to zarzut chybiony. Legitymowanym biernie w procesie z powództwa negatoryjnego, opartego na art. 144 k.c., jest bowiem właściciel nieruchomości i nie traci legitymacji biernej wskutek oddania nieruchomości we władanie innej osobie. W ustalonym w niniejszej sprawie stanie faktycznym nieruchomością włada ojciec pozwanego jako biorący w użyczenie i to on za zgodą pozwanego prowadzi pasiekę. Jego władanie nieruchomością, w tym działania, których dotyczy żądanie pozwu, są pochodną prawa pozwanego do nieruchomości, a zatem pozwany M. M. (1) jako właściciel nieruchomości jest biernie legitymowany.

Dla rozstrzygnięcia sprawy w świetle art. 144 k.c. istotne jest dokonanie oceny czy prowadzenie pasieki na nieruchomości pozwanego zakłóca korzystanie
z nieruchomości powoda ponad przeciętną miarę. Nie chodzi zatem o wszelkie, dowolne oddziaływania na nieruchomość powoda, ale o taki stan, który dla powoda jest szczególnie dolegliwy, przekracza przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.

Przeciętną miarę, o której mowa w powołanym przepisie, oceniać należy
w sposób zobiektywizowany, niezależny od punktu widzenia sąsiadów, ich subiektywnej wrażliwości czy potrzeb. Punktem odniesienia powinny być odczucia przeciętnego człowieka. Dozwolone są zatem takie działania, które zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich, ale mieszczą się w granicach przeciętnej miary, wynikającej ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości oraz stosunków miejscowych. Oceniając przeciętną miarę zakłóceń, należy zbadać częstotliwość zakłóceń, ich porę w ciągu doby, intensywność, skutki dla zdrowia
i życia ludzi, rodzaj źródła immisji, motywację właścicieli nieruchomości, czy też wartość, jaką społeczeństwu przynoszą działania wytwarzające immisje.

W przedmiotowej sprawie należy w tym kontekście zwrócić zatem uwagę, że zakłócenia w korzystaniu z nieruchomości powoda wywołane obecnością
i aktywnością pszczół z pasieki są szczególnie odczuwalne w tych porach roku,
w których dużo czasu spędza się poza domem z uwagi na sprzyjające warunki atmosferyczne (od wczesnej wiosny do jesieni). Pszczoły są mniej aktywne
w godzinach porannych i wieczornych – tak jak ludzie, a to oznacza, że ich najwyższa aktywność w ciągu dnia przypada na tę porę dnia, gdy powód i jego domownicy najwięcej przebywają na nieruchomości, wykonując różne czynności. Obecność większej ilości pszczół, ich dużego skupiska, wywołuje u przeciętnego człowieka niepokój, dyskomfort, obawę przed użądleniem. Doświadczenie życiowe wskazuje, że nawet osoby, które nie mają uczulenia czy nigdy nie zostały użądlone przez pszczołę, takie obawy mogą odczuwać. Zdarzają się wypadki silnych reakcji alergicznych po ukąszeniach i powikłania. Zwykłą, odruchową reakcją na obecność pszczół jest usuwanie się z przestrzeni, w której przebywają, albo ich odpędzanie, co dodatkowo rozdrażnia owady. Dowody w postaci oględzin, nagrania, zeznań świadków potwierdzają, że na nieruchomości powoda i w jej pobliżu ilość pszczół jest duża, ich obecność jest odczuwalna, zdarzały się użądlenia.

Zebrane w sprawie dowody wskazują, że pasieka jest prowadzona w tym samym miejscu od wielu lat, stanowi dodatkowe zajęcie, realizację pasji – dla osób ją prowadzących, ale nie jest dla nich źródłem utrzymania. W opinii biegłej wskazano na znaczenie pszczół dla gospodarki rolnej, podkreślając, że korzyść z zapylania przez nie roślin jest dla człowieka dziesięciokrotnie większa niż korzyści z produktów pszczelich. (k.114)

Szczegółowe kryteria oceny przeciętnej miary, wskazane w art. 144 k.c., to stosunki miejscowe i społeczno – gospodarcze przeznaczenie nieruchomości. Stosunki miejscowe należy rozumieć jako przyjęty przez większość właścicieli sąsiadujących ze sobą nieruchomości skupionych na pewnym obszarze
i rzeczywiście wykonywany sposób używania nieruchomości oraz zapatrywanie ludzi na takie ich postępowanie, przy uwzględnieniu miejsca położenia poszczególnych nieruchomości. Natomiast społeczno – gospodarcze przeznaczenie nieruchomości należy określać przede wszystkim w kontekście planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, charakteru nieruchomości, funkcji, jaką spełnia, oraz zgodności z przyrodniczymi warunkami miejscowymi sposobu korzystania z nieruchomości. (...) stron położone są na terenie wsi, przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zabudowę mieszkaniową. W przeszłości część nieruchomości
w tej okolicy nie była zabudowana, dotyczy to także nieruchomości powoda
i nieruchomości graniczącej z drugiej strony z nieruchomością pozwanego, należącej do świadka M. M.. Zostały one zabudowane domami mieszkalnymi kilka lub kilkanaście lat temu. Obecnie wszystkie niemal działki w tym obszarze, położone przy drodze publicznej, są zabudowane i zamieszkane. Doświadczenie życiowe wskazuje, że dynamika procesów społecznych, demograficznych, ekonomicznych może prowadzić do zmiany stosunków miejscowych i przeznaczenia nieruchomości w poszczególnych obszarach. Całe wsie w strefach podmiejskich zmieniają się
z ośrodków produkcji rolnej w swego rodzaju osiedla podmiejskie, „sypialnie” dla pobliskich dużych miast. Od czasu gdy pasieka na nieruchomości pozwanego została założona po raz pierwszy stosunki miejscowe i społeczno – gospodarcze przeznaczenie nieruchomości sąsiednich zmieniło się. Nie można tego nie uwzględniać, jak chciałby pozwany, powołując się na około 40 – letni okres istnienia pasieki w tym miejscu.

Wyrazem panujących na terenie Gminy M. stosunków miejscowych są zapisy Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy M., dotyczące hodowli pszczół. Nie mogą one mieć wprost zastosowania do nieruchomości pozwanego, gdyż nie jest ona wykorzystywana na cele mieszkalne – jako jedyna w bezpośrednim sąsiedztwie, nie jest formalnie wyłączona z produkcji rolniczej. Mogą one jednak wskazywać jaki jest przyjęty na obszarze tej gminy sposób użytkowania nieruchomości, na których prowadzona jest hodowla pszczół. Wynika z nich, że wymagane jest zachowanie odległości co najmniej 10 m od uli do sąsiedzkich budynków mieszkalnych, inwentarskich i gospodarczych, a także do granicy nieruchomości sąsiedniej. Opinia biegłej wskazuje, że wymogi tego regulaminu nie odbiegają od przyjętych praktyk pszczelarskich i praktyk spotykanych w innych lokalnych społecznościach. Biegła stwierdza bowiem, że co do wymogów zachowania odległości nie spotyka się odległości mniejszej niż 10 m, nawet
w wypadku pasiek w miastach. Co istotne, jak wskazuje dowód z oględzin, taka odległość minimalna od uli na nieruchomości pozwanego do budynku na nieruchomości powoda nie jest zachowana. Inne istniejące w sąsiedztwie pasieki są położone dalej od zabudowań mieszkalnych.

Pasieka, jak wynika z zebranych dowodów, jest prowadzona poprawnie, ale
z uwagi na szerokość działki (około 12 m), ukształtowanie terenu (który opada do strumyka i za nim wznosi się), zagęszczenie nasadzeń, rodzin pszczelich (uli) jest za dużo. To sprawia, że aktywność pszczół przenosi się na sąsiednią nieruchomość powoda, gdzie są miododajne rośliny, płynący strumyk. Pszczoły mają utrudniony wylot i powrót do uli z uwagi na gęsto rosnące za ulami drzewa i krzewy. Krążą nad pasieką i trafiają także na nieruchomość powoda.

Zakłócenie w wykonywaniu prawa własności nieruchomości powoda nie wynika zatem z normalnej eksploatacji nieruchomości pozwanego, gdyż jest to działalność zbyt intensywna. Oddziaływanie pasieki narusza natomiast normalną eksploatację nieruchomości powoda, zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem. Jest to nieruchomość zabudowana domem mieszkalnym,
z urządzonym ogrodem i trawnikiem. Przebywanie przez ludzi poza domem,
w ogrodzie, na trawniku, na ławce nad strumykiem, organizowanie spotkań towarzyskich na tarasie lub w ogrodzie, bieganie i okrzyki podczas zabawy, nie zakłócające ciszy nocnej, ani spokoju sąsiadów oznacza korzystanie z takiej nieruchomości zgodnie z jej społeczno – gospodarczym przeznaczeniem.

Aktywność pszczół przez większość dni w roku i większość godzin w ciągu dnia z uwagi na ich ponadprzeciętnie większą ilość na nieruchomości powoda, sprawia, że na tej nieruchomości nie można swobodnie przebywać poza domem
o każdej porze dnia i roku. Nie można oczekiwać od osób przebywających na nieruchomości powoda, że będą zachowywać specjalną dbałość o ubiór osłaniający ciało przez ewentualnym użądleniem, powstrzymywać się od spożywania
i pozostawiania poza domem napojów i pokarmów, atrakcyjnych dla pszczół, powstrzymywać się od używania kosmetyków (dezodorantów, perfum), powstrzymywać się od krzyków i gwałtownych ruchów. Nie można wymagać od powoda, by przestrzeń swojej nieruchomości zagospodarował w określony sposób tj. zlikwidował (zasłonił) strumyk, dobierał nasadzenia, które nie wabią pszczół. Oczekiwanie od powoda tego rodzaju działań byłoby nadmierną ingerencją w jego prawo własności, a tym samym można uznać, że przeciętna miara w wypadku doznawanych przez niego od nieruchomości pozwanego zakłóceń została przekroczona.

Powód ma prawo domagać się, by nakazać pozwanemu usunięcie pasieki. Przywrócenie stanu zgodnego z prawem, o którym mowa w art. 222§2 k.c., może oznaczać zaniechanie działań wywołujących szkodliwe oddziaływania lub zastosowanie środków ograniczających szkodliwość immisji do ich przeciętnej miary. Stan zgodny z prawem można osiągnąć także poprzez zminimalizowanie immisji do poziomu zakłóceń, które nie będą przekraczały już przeciętnej miary, choć w dalszym ciągu będą występować. Zebrane dowody nie pozwalają na ustalenie czy zmniejszenie ilości uli i do jakiej liczby, spowodowałoby zmniejszenie zakłóceń w korzystaniu z nieruchomości powoda do poziomu dopuszczalnego w świetle art. 144 k.c. Brak jednoznacznych norm, wskazujących na dopuszczalne maksymalne zagęszczenie uli na jednostce powierzchni. Sąd miał na względzie nie tylko wskazania w opinii biegłej dotyczące ograniczenia liczby uli, ale także istniejące na nieruchomości pozwanego nasadzenia, ukształtowanie terenu i wpływ tych czynników na sposób przemieszczania się pszczół. W takich okolicznościach nie ma pewności, że zmniejszenie liczby uli ograniczyłoby szkodliwość immisji na nieruchomości powoda do poziomu nie przekraczającego przeciętnej miary.

Konieczne było także uwzględnienie okoliczności, które nastąpiły po zakończeniu postępowania w sprawie I C 248/08. Pasieka została wówczas usunięta na kilka tygodni, po czym ule ustawiono ponownie, zmieniła się formalnie osoba prowadząca pasiekę (z dziadka pozwanego na ojca pozwanego) oraz właściciel całej nieruchomości. Co istotne - aktualny właściciel z nieruchomości nie korzysta, mieszka w innej części kraju, bywa sporadycznie na nieruchomości, którą użyczył swojemu ojcu. To wskazane działania rodziny M. uniemożliwiły powodowi dochodzenie wykonania wyroku w sprawie I C 248/08 i sprawiły, że wystąpił z kolejnym pozwem. W ocenie Sądu uzasadnia to przyjęcie, że zachodzi ryzyko ponawiania naruszeń prawa powoda w przyszłości.

Powództwo zasługuje w tym stanie rzeczy na uwzględnienie w całości tj. zarówno co do nakazania usunięcia istniejącej pasieki, jak i co do nakazania zaniechania utrzymywania pasieki w przyszłości na nieruchomości pozwanego. Orzeczono o tym na podstawie powołanych wyżej przepisów w pkt. I i II.

O kosztach procesu orzeczono w pkt. III na podstawie art. 98§1 i §3 k.p.c.
w zw. z art. 99 k.p.c. Pozwany przegrał proces w całości i ma obowiązek zwrócenia powodowi poniesionych kosztów celowego dochodzenia praw, obejmujących: 200 zł opłaty od pozwu, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika powoda w stawce minimalnej, określonej w §2 pkt.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O kosztach sądowych orzeczono w pkt. IV na podstawie art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art.98§1 k.p.c. Koszty te obejmują wynagrodzenie biegłej, pokryte w całości z sum Skarbu Państwa w łącznej kwocie 1414,95 zł (k.132, 155, 166, 234). Obciążają one pozwanego, który przegrał proces.