III RC 270/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kielcach z 2024-08-27
Sygn. akt III RC 270/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
ZAOCZNY wobec B. P.
Dnia 27 sierpnia 2024 roku
Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Ewelina Dzierżak
Protokolant: stażysta Karolina Urbańska
po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2024 roku w Kielcach
na rozprawie
sprawy z powództwa J. C. i B. C.
przeciwko J. P. i B. P.
o ustanowienie rozdzielności majątkowej
I. ustanawia z dniem 15 kwietnia 2024 roku rozdzielność majątkową między J. P. i B. P., którzy związek małżeński zawarli w dniu 20 kwietnia 1974 roku w K. i których akt małżeństwa sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w K. za numerem (...);
II. zasądza solidarnie od J. P. i B. P. na rzecz J. C. kwotę 937 zł (dziewięćset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
sędzia Ewelina Dzierżak
Sygn. akt III RC 270/24
UZASADNIENIE
W pozwie złożonym w dniu 15 kwietnia 2024 r. powodowie J. C. i B. C. domagali się ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej między pozwanymi małżonkami J. P. i B. P.. Ponadto wnieśli o zasądzenie od pozwanych na rzecz powodów kosztów procesu według norm przepisanych (k. 3-4).
W uzasadnieniu wskazano, że powodowie są wierzycielami pozwanego J. P. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym w Kielcach w dniu 11 stycznia 2024 r., sygn. I C 435/22 oraz tytułu wykonawczego w postaci ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym w Kielcach w dniu 13 marca 2024 r., sygn. I C 1499/22. Na podstawie ugody zawartej przed Sądem Okręgowym pozwany zobowiązał się zapłacić w kwotę 126 992,18 zł w trzech ratach: I rata w wysokości 40 000 zł płatna w terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu w sprawie o sygn. I C 435/22, II rata w wysokości 40 000 zł płatna w terminie do dnia 18 czerwca 2024 r. oraz III rata w kwocie 46 992,18 zł płatna w terminie do 18 października 2024 r. Na podstawie drugiej ugody pozwany zobowiązał się do zapłaty kwoty 18 281,70 zł w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postepowania w sprawie o sygn. I C 1499/22 wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchylenia terminowi płatności. W dniu 26 marca 2024 r. powodowie złożyli wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, w wyniku którego ustalono, że jedynym majątkiem pozwanego dającym możliwość zaspokojenia wierzytelności powodów jest nieruchomość objęta ustrojem małżeńskiej wspólności majątkowej pozwanych, położona przy ul. (...) w K., dla której Sąd Rejonowy w Kielcach prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Wartość nieruchomości szacowana jest na kwotę ok. 700 000 zł. W okolicznościach niniejszej sprawy nie jest możliwe uzyskanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika. Poza wskazaną nieruchomością, która stanowi przedmiot wspólności małżeńskiej pozwanych, dłużnik nie posiada innego majątku, z którego wierzyciele mogliby się zaspokoić. W związku z tym, dla wyegzekwowania należności i zaspokojenia wymagalnego roszczenia, niezbędne jest ustanowienie przez Sąd rozdzielności majątkowej pozwanych, tak aby wierzyciele mogli prowadzić egzekucję ze składników majątku, które po jego podziale wejdą do majątku osobistego pozwanego J. P..
Na rozprawie w dniu 28 maja 2024 r. pozwany J. P. pozostawił powództwo do uznania Sądu (k. 35).
Następnie na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2024 r. pozwany wyraził zgodę na ustanowienie rozdzielności majątkowej przyznając, że zadłużenie nadal nie zostało uregulowane. (k. 61).
Pozwana nie zajęła stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
J. P. i B. P. od dnia 20 kwietnia 1974 r. pozostają w związku małżeńskim. Między małżonkami istnieje ustrój małżeńskiej wspólności ustawowej. Małżonkowie są właścicielami nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Kielcach prowadzi księgę wieczystą o nr (...) w dniu 18 listopada 2005 r.
Nieruchomość objęta powyższą księgą wieczystą obciążona jest już hipoteką przymusową kaucyjną w kwocie 35 421,52 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. oraz hipoteką przymusową kaucyjną w kwocie 4 930 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K..
Powodowie B. C. i J. C. są wierzycielami J. P.. Ugodą zawartą w dniu 11 stycznia 2024 przed Sądem Okręgowym w Kielcach, sygn. akt I C 435/22 J. P. zobowiązał się zapłacić na rzecz B. C. i J. C. do niepodzielnej ręki kwotę 126 992,118 zł w trzech ratach: I rata w wysokości 40 000 zł płatna w terminie 1 miesiąca od uprawomocnienie się postanowienia o umorzeniu postępowania w niniejszej sprawie, II rata w wysokości 40 000 zł płatna w terminie do dnia 18 czerwca 2024 r. oraz III rata w wysokości 46 992,18 zł płatna w terminie do dnia 18 października 2024 r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia płatności którejkolwiek z rat, opatrzoną w klauzulę wykonalności na dzień 20 marca 2024 r. Następnie ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kielcach w sprawie o sygn. akt I C 1499/22 w dniu 13 marca 2024r. pozwany zobowiązał się do zapłaty na rzecz powodów do niepodzielnej ręki kwoty 18 281,70 zł tytułem niezwróconych pożytków cywilnych w postaci udziału w czynszach nieruchomości położonej w K. u zbiegu ul. (...) i ul. (...), oznaczonej jako działka ewidencyjna numer (...), o pow. 0,0379 ha, objętej księgą wieczysta nr (...) za okres od dnia 01 stycznia 2019 r. do dnia 30 września 2021 r. w terminie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania w niniejszej sprawie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności tej kwoty, opatrzoną w klauzulę wykonalności na dzień 11 kwietnia 2024 r.
Postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2024 r., Sąd Okręgowy w Kielcach, sygn. akt I Co 123/24 oddalił wniosek J. C. i B. C. w przedmiocie wydania dalszego tytułu wykonawczego w sprawie I C 435/22 celem dokonania wpisania hipoteki przymusowej na nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) w związku z tym, że do dokonania takiego wpisu potrzebny jest tytuł wykonawczy na oboje małżonków, a nie tylko na jednego małżonka tj. J. P..
J. P. nie wywiązał się z zawartych ugód. Skutkiem tego przeciwko J. P. prowadzone są przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach A. Ł. postępowania egzekucyjne: o sygn. Km 100/24 na podstawie tytułu wykonawczego ugody zawartej przed Sądem Okręgowym w Kielcach w sprawie o sygn. akt I C 435/22 oraz o sygn. Km 101/24 na podstawie tytułu wykonawczego ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kielcach w sprawie o sygn. akt I C 1499/22. Obie egzekucje są skuteczne tylko częściowo i od czerwca 2024 roku prowadzone są z zajętego świadczenia emerytalnego pozwanego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.. Potrącenia księgowane są naprzemiennie w sprawach: Km 100/24, Km 101/24 oraz Km 28/24 (które prowadzone jest wobec innego wierzyciela – S. W.) w kwotach po ok. 1500 zł. Zajęcie rachunku bankowego pozwanego w (...)okazało się bezskuteczne wobec braku zgromadzonych środków. Zajęcie drugiego rachunku bankowego w(...). zostało uchylone na wniosek wierzycieli z powodu interwencji osób trzecich będących współwłaścicielami rzeczonego rachunku i gromadzenia na nim środków pochodzących z czynszu za najem lokali, którymi pozwany wyłącznie zarządza na podstawie odrębnych umów. Stan zadłużenia J. P. wobec J. i B. małżonków C. na dzień 26 sierpnia 2024 roku wynosił 46 937,36 zł w sprawie Km 100/24 oraz 22 153,41 zł w sprawie Km 101/24.
J. P., lat 73, z zawodu technik budowlany. Mieszka wraz z żoną we własnym domu położonym w K. przy ul. (...). Otrzymuje emeryturę w kwocie 3 800 zł netto miesięcznie. Poza tym prowadzi własną działalność gospodarczą, z której jak deklaruje, osiąga średniomiesięczny dochód w kwocie 4 800 zł. Na bieżąco spłaca kredyt w miesięcznych ratach po 3 800 zł i do spłaty pozostało mu 102 000 zł. Nadto posiada samochód w leasingu, za który płaci miesięcznie kwotę 3 200 zł. Poza nieruchomością położoną przy ul. (...) w K. nie posiada innego majątku. Nie posiada też oszczędności. B. P. otrzymuje emeryturę w kwocie 2 300 zł netto miesięcznie i poza przedmiotową nieruchomością nie posiada żadnego innego majątku ani oszczędności.
dowody: odpis skrócony aktu małżeństwa (k. 56-56v), ugoda zawarta przed Sądem Okręgowym w Kielcach w dniu 11 stycznia 2024 r., sygn. akt I C 435/22 (k. 11-12), ugoda zawarta przed Sądem Rejonowym w Kielcach w dniu 13 marca 2024 r., sygn. akt I C 1499/22 (k. 13), postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 22 kwietnia 2024 r., sygn. akt I Co 123/24 (k. 33-34), zawiadomienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Jędrzejowie T. J. (k. 42), pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach A. Ł. (k. 59-59v), zeznania J. C. (k. 35v), zeznania J. P. (k. 35v), wydruk zupełny z księgi wieczystej nr (...)
Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony, a ponadto przedmiotowe dokumenty nie wzbudzały również wątpliwości Sądu, co do rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści. Nadto po przesłuchaniu pozwanego J. P. oraz powoda J. C. okazała się, że okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy są bezsporne. Pozwany przyznał, że z żoną łączy go małżeńska wspólność ustawowa oraz, że ani on ani żona nie posiadają innego majątku poza nieruchomością przy ul. (...) w K.. Potwierdził również, że jest zobowiązany do spłaty na rzecz powodów zaciągniętego zobowiązania i nie regulował go chociaż zostało rozłożone na raty. Powyższe tłumaczy brakiem środków finansowych tym bardziej, że spłaca kredyt i ratę leasingową. Ponadto nie kwestionował powództwa i ostatecznie wyraził zgodę na ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Zgodnie z art. 52 § 1a k.r.o. ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. Z przepisu tego wynika, że wierzyciel jednego z małżonków ma czynną legitymację procesową do wniesienia powództwa o ustanowienie przez Sąd przymusowego ustroju majątkowego - rozdzielności majątkowej. Wierzyciel powinien wykazać istnienie stwierdzonej tytułem wykonawczym wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków i uprawdopodobnić, że zaspokojenie tej wierzytelności wymaga podziału majątku wspólnego. Nie musi jednak wykazywać ani ważnych powodów przemawiających za ustanowieniem rozdzielności, ani bezskuteczności egzekucji ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie IV CSK 303/17).
W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że pozwany J. P. jest dłużnikiem powodów - J. C. i B. C. oraz, że nie posiada majątku osobistego, z którego powodowie mogliby uzyskać zaspokojenie swojej wierzytelności. Jedyny majątek jaki posiada to nieruchomość położona w K. przy ul (...) w postaci domu, który wchodzi w skład małżeńską wspólności ustawowej. Bezspornym jest również to, że wobec pozwanego zostały wszczęte postępowania egzekucyjne, na skutek których dochodzi do potrącenia z jego emerytury kwoty ok. 1 500 zł (naprzemiennie w trzech sprawach egzekucyjnych, przy czym jedna z nich dotyczy osoby trzeciej). Faktem jest przy tym , że niniejsze potrącenia nie doprowadziły do wyegzekwowania w pełni przedmiotowej należności, która rośnie zważywszy na naliczanie dalszych odsetek (aktualna stopa procentowa 11,25 % ). Nie bez znaczenia jest również, że pozwany jest jeszcze zadłużony wobec jednego wierzyciela i spłaca kredyt oraz ratę leasingową. Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że nie jest możliwe, aby w rozsądnym czasie doszło do spłaty wierzytelności powodów w wyniku potrąceń z emerytury pozwanego. Koniecznym jest zatem ustanowienie między pozwanymi rozdzielności majątkowej, co spowoduje możliwość podjęcia działań mających na celu dokonanie podziału ich majątku wspólnego, w skład którego wchodzi przedmiotowa nieruchomość, a następnie skierowania egzekucji do udziału pozwanego.
Reasumując, dla uwzględnienia wytoczonego przez wierzyciela powództwa konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek: wykazanie istnienia stwierdzonej tytułem wykonawczym wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków oraz uprawdopodobnienie, że zaspokojenie tej wierzytelności wymaga podziału majątku wspólnego małżonków. W toku postępowania Sąd ustalił, że obie przesłanki z art. 52 §1a k.r.o. zostały spełnione bowiem powodowie posiadają wobec pozwanego J. P. wierzytelności stwierdzone tytułami wykonawczym, dotychczasowa egzekucja jest skuteczna tylko częściowo, a ponadto pozwany posiada majątek, z którego mógłby zaspokoić należną wierzytelność w całości, ale majątkiem tym jest nieruchomość, która należy do pozwanych na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej.
Jak wynika natomiast z art. 42 k.r.o. wierzyciel małżonka nie może w czasie trwania wspólności ustawowej żądać zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie temu małżonkowi w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Inna sytuacja będzie miała jednak miejsce po ustaniu wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami.
Podnieść również należy, że w niniejszej sprawie nie ma podstaw do uzyskania klauzuli wykonalności przeciwko małżonce pozwanego B. P. wobec nie spełnienia przesłanek z art. 787 k.p.c., albowiem wierzytelność powoda nie powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonki dłużnika.
Zatem uwzględniając powyższe rozważania na podstawie art. 52 § 1a i 2 k.r.o. orzeczono jak w punkcie I wyroku ustalając datę ustanowienia rozdzielności na dzień złożenia pozwu, czyli 15 kwietnia 2024 r. – pkt I
Z uwagi na to, że pozwani przegrali sprawę w całości, Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 4 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 t.j.) oraz art. 27 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 959 t.j.) zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów kwotę 937 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składają się: opłata od pozwu (200 zł), opłata od pełnomocnictwa (17 zł), stawka minimalna opłaty za czynności adwokackie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej (720 zł) – pkt II.
sędzia Ewelina Dzierżak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kielcach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Ewelina Dzierżak
Data wytworzenia informacji: